Franz Kafka
Franz Kafka
Een hoorcollege over zijn leven en werk
Door: Goedegebuure, Jaap
Datum uitgave: 31/05/2025
ISBN: 9789085302810
Samenvatting
Franz Kafka (1883 – 1924) is een icoon van de twintigste eeuw en één van de beroemdste schrijvers die ooit geleefd heeft. Een auteur van mysterieuze en spookachtige verhalen, geschreven in een zeer heldere taal, die gaan over de eenzame mens, overgeleverd aan ongrijpbare machten. De situaties en scènes die Kafka beschrijft vormen een aaneenschakeling van absurde voorvallen en onwaarschijnlijke verwikkelingen, en hebben al sinds lang het begrip ‘kafkaesk’ gemunt. Met dat begrip zijn gevoelens als machteloosheid en vervreemding nauw verbonden.
Minstens zo opvallend als deze sfeer van zakelijke geheimzinnigheid is dat Kafka het nooit zocht in dik aangezette drama’s. Weliswaar ziet men zijn oeuvre als de uiting van een tragisch levensbesef, maar dat wil niet zeggen dat hij het daar zelf op aanstuurde. Zelfs waar hij wreedheden in beeld brengt, blijft zijn toon licht en ironisch. En dat ondanks het feit dat hij vrijwel zijn hele leven in de ban was van onmacht en faalangst.
In dit hoorcollege worden deze en andere aspecten behandeld aan de hand van bekende en minder bekende delen van Kafka’s werk.
Inhoudsopgave
C1. Inleiding over leven en werk
C2. Brief aan de vader
C3. Het Proces
C4. Gelijkenissen
C5. De Gedaanteverwisseling
C6. In de Strafkolonie
C7. Het Slot
C8. Dierverhalen
C9. Humor bij Kafka
C10. Kafka und kein Ende
Over de spreker: Goedegebuure, Jaap
Jaap Goedegebuure is emeritus-hoogleraar Nederlandse letterkunde. Hij studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit Leiden en algemene literatuurwetenschap aan de Universiteit Utrecht. Hij promoveerde in 1981 in Leiden bij H.A. Gomperts op het werk van de dichter Hendrik Marsman met het proefschrift Op zoek naar een bezield verband. Van 1981 tot 1998 was hij literatuurcriticus bij het opinieweekblad Haagse Post, later HP/De Tijd, totdat hij werd opgevolgd door columnist Max Pam. Goedegebuure was van 1986 tot 2005 hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg. Daarnaast gaf hij van 2003 tot 2006 colleges aan de Radboud Universiteit te Nijmegen als bijzonder hoogleraar monumentaal literair erfgoed. In 2005 volgde hij Ton Anbeek op als hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Leiden. In 2012 ging hij met emeritaat. Hij toont zich een bewonderaar van het werk van onder anderen Gerard Reve, W.F. Hermans, Hugo Claus, Menno ter Braak, Frans Kellendonk en E. du Perron. In 1999 publiceerde hij Zee, berg, rivier, de biografie van Hendrik Marsman.
