De staat van Nederland
De staat van Nederland
Een hoorcollege over de geschiedenis en ontwikkeling van onze verzorgingsstaat
Door: Schnabel, Paul
Luisterduur: 4 uur 7 minuten
Datum uitgave: 06/10/2014
ISBN: 9789085301288
Prijs: €25,00
Samenvatting
Vroeger was alles beter. Dat is voor bijna niemand waar. Toch heeft Nederland wel betere tijden gekend – tijden van economische groei, van bijna volledige werkgelegenheid, van optimistisch vertrouwen in de politiek en optimisme voor de toekomst. Bij de laatste eeuwwisseling leek Nederland nog bijna klaar, nu zijn veel mensen wel klaar met Nederland. Is dat terecht? Hoe staat Nederland er echt voor? Zullen na nare ook weer betere tijden komen en zijn we daar al naar op weg? Paul Schnabel behandelt in dit college van vier uur de geschiedenis en ontwikkeling van onze verzorgingsstaat.
College 1
De internationaal vergelijkende statistieken worden steeds beter en geven een goed beeld van waar Nederland staat in de rangorde op zo uiteenlopende gebieden als armoede, geluk, levensverwachting, opleidingsniveau, concurrentiekracht en kwaliteit van leven. Meestal staat Nederland in de top vijf of top tien, maar die positie is niet onbedreigd. Wat moet er gedaan worden om tot de beste landen te blijven horen?
College 2
Na de Tweede Wereldoorlog werd in Nederland geleidelijk een steeds meer omvattend stelsel van sociale zekerheid, zorg en maatschappelijke voorzieningen opgebouwd. In de Troonrede 2013 wordt een grote verandering in de relatie tussen overheid en burger aangekondigd. Gaat de verzorgingsstaat na ruim een halve eeuw nu echt verdwijnen? Wat houdt participatiesamenleving eigenlijk in en waarom is die overgang nodig of wenselijk? Zijn wij klaar voor de participatiesamenleving?
College 3
De eeuwwisseling viel bijna samen met een verandering in het politieke en maatschappelijke klimaat van traditioneel progressief naar modern conservatief. Populisme en nationalisme gingen de toon bepalen en het vertrouwen in de politiek en de politici daalde sterk. Dat leidt tot toenemende instabiliteit in de politiek en dat versterkt weer het wantrouwen en de ontevredenheid van de burger. Hoe zal het verder gaan?
Download de bijlage bij het hoorcollege De staat van Nederland.
Dit college is tot stand gekomen i.s.m. de Rode Hoed
Inhoudsopgave
College 1. Altijd in de top tien: Nederland in internationaal perspectief
H1. Het verhaal achter de lijstjes
H2. Raakt Nederland zijn positie kwijt?
H3. De verschillen en overeenkomsten met andere landen
College 2. Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving
H4. De geschiedenis van de verzorgingsstaat
H5. De veranderingen in de verzorgingsstaat: deel 1
H6. De veranderingen in de verzorgingsstaat: deel 2
College 3. Nederland in de 21ste eeuw: modern conservatief
H7. De politiek in Nederland
H8. De veranderingen in de politie
Over de spreker: Schnabel, Paul
Prof. dr. Paul Schnabel, socioloog, is Universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht en Vertrouwenspersoon Wetenschappelijke Integriteit. Hij was van 1998 tot 2013 directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau en in die jaren rekende De Volkskrant hem tot de tien meest invloedrijke mensen van Nederland.
Hij was 12 jaar commissaris van Shell Nederland. Sinds zijn pensionering is hij onder andere kroonlid van de SER en lid van de raad van toezicht van ING Nederland. Verder is hij penningmeester van het Koninklijk Concertgebouworkest, voorzitter van het Duitsland Instituut, van het Innovatiefonds Zorgverzekeraars en van de beurzencommissie van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Hij is lid van de Raad van Toezicht van Museum Boymans van Beuningen, Museum Catharijneconvent, Museum Bredius en het Nederlands Openlucht Museum. In 2013 was hij voorzitter van de jury van de Academische Jaarprijs, van de P.C. Hooftprijs en voorzitter jury van de BNA-prijs Beste Gebouw van 2013. Hij is voorts ook voorzitter van de Academie De Gouden Ganzenveer. In 2014 bezet hij met Alexander Rinnooy Kan de Queen Wilhelmina Chair bij Columbia University in New York.
In 2010 kreeg hij de erepenning van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen en in 2013 werd hij benoemd tot erelid van de Nederlandse Sociologische Vereniging en tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
