Maritieme geschiedenis
Maritieme geschiedenis
Een hoorcollege over Nederland op de wereldzeeën
Door: Dissel, Anita, van | Heijer, Henk, den
Luisterduur: 7 uur 22 minuten
Datum uitgave: 24/05/2016
ISBN: 9789085301516
Prijs: €27,00
Samenvatting
Ruim vier eeuwen geleden zwermden Nederlandse schepen en hun bemanningen uit over de wereldzeeën. Ze voeren naar het noorden, over de Atlantische Oceaan naar het westen en rond Kaap Hoorn en voorbij Kaap de Goede Hoop naar Azië. Ze dreven handel, gingen de strijd aan met Europese concurrenten, onderwierpen goed- of kwaadschiks inheemse volken en stichtten nederzettingen en koloniën.
Het vervoer van goederen en mensen via het water was in veel opzichten bepalend voor de ontwikkeling van scheepstypen, navigatiemiddelen en handelsnetwerken. De maritieme expansie van Nederland heeft diepe sporen nagelaten in de Nederlandse geschiedenis en die van de overzeese gebieden. Naast een mondiale maritieme natie is Nederland ook de belangrijkste toegangspoort tot West-Europa.
Henk den Heijer en Anita van Dissel geven in deze collegereeks een actueel beeld van de Nederlandse maritieme geschiedenis in de breedste zin van het woord.
Download de bijlage bij het hoorcollege Maritieme geschiedenis.
Dit college is tot stand gekomen i.s.m. Studium Generale Universiteit Leiden.
Inhoudsopgave
College 1. Het schip: van fluit tot supertanker
H1. De opkomst van het zeeschip: 12e -16e eeuw
H2. Nederland als leider en volger in de scheepsbouw: 17e -18e eeuw
H3. Van stoomschip naar supertanker en superjacht: 19e eeuw – heden
College 2. De zeeman: van alleskunner tot specialist
H4. De schipper-koopman: 12e – 16e eeuw
H5. De differentiatie van beroepen en functies op schepen: 17e – 18e eeuw
H6. De komst van specialisten aan boord: 19e eeuw – heden
College 3. Plaatsbepaling op zee: van Jacobsstaf tot GPS
H7. Kustnavigatie en havenvinding: 12e – 16e eeuw
H8. Vaststellen breedte en lengte: oceaannavigatie in 17e en 18e eeuw
H9. Van chronometer naar GPS: 19e eeuw – heden
College 4. Handelsvaart overzee: van VOC tot Nedlloyd
H10. Opkomst, bloei en verval van de Republiek: 16e – 18e eeuw
H11. Koloniale scheepvaart: van zeil naar stoom: 19e eeuw – midden 20ste eeuw
H12. Globalisering en containervaart: midden 20ste eeuw – heden
College 5. Bescherming van de Nederlandse handelsbelangen: van geus tot NAVO-lid
H13. De Staatse vloot: 16e – 18e eeuw
H14. Van Europa naar Indië: 19e eeuw – 1945
H15. Dekolonisatie, Koude Oorlog en heroriëntatie: 1945 – heden
College 6. Rotterdam mainport: over scheepvaart en globalisering
H16. De ontwikkeling van Rotterdam tot havenstad: 16e – midden 19e eeuw
H17. Van stapelmarkt tot doorvoerhaven: midden 19e eeuw – 1940
H18. Van havenstad tot havengebied: 1940 – 1970
H19. Centrum van een nationaal en internationaal maritiem netwerk: 1970 – heden)
Over de sprekers: Dissel, Anita, van | Heijer, Henk, den
Dr. Anita van Dissel is universitair docent maritieme geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Tot 1 september 2015 was zij tevens verbonden aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie in Den Haag. Haar expertise ligt bij de Nederlandse marine- en koopvaardijgeschiedenis in de negentiende en twintigste eeuw. Zij is onder andere medeauteur van Zeeroof en zeeroofbestrijding in de Indische archipel (19de eeuw) (Amsterdam 2005) en De Nederlandse koopvaardij in oorlogstijd (Amsterdam 2014).
